Tym razem Boznańska

Dzisiejszy maturzysta słyszał o Matejce i Kossakach, o Boznańskiej niewielu by coś sensownego mogło powiedzieć. Angelika Kuźniak, autorka znakomitych książek biograficznych, jak „Papusza” czy „Stryjeńska. Diabli nadali”, i tym razem - w omawianej tu lekturze - dała popis świetnego warsztatu literackiego, wzbogaconego mnóstwem dokumentacyjnych źródeł. Druga część tytułu (Non finito), nawiązująca do włoskiego terminu o celowym niekończeniu dzieła - rzeźby lub jego partii - dla wywołania określonych efektów artystycznych - tłumaczy poniekąd oszczędność autorki w przytaczaniu niektórych faktów z życia artystki (np. jej relacji z ojcem; zaledwie szkicowo ujętej postaci siostry Izy lub nie do końca jasny dla czytelnika stosunek malarki do mężczyzn, macierzyństwa). Portale internetowe nazywają Boznańską malarką ciszy i postacią barwną, obdarzoną nieprzeciętnym talentem i inteligencją oraz charyzmatyczną artystką. Ten skąpy obraz artystki Kuźniak wypełnia wieloma informacjami, w których śledzimy jej życie rodzinne, kolejne etapy edukacji malarskiej. Wszystko to jest uzupełniane pełnymi bogactwa analitycznego „didaskaliami”, czyli dopowiedzeniami o dziełach artystki. Autorka, niczym pracowity szpieg, śledzi kolejne etapy życia i twórczości Boznańskiej, w których nie brak bolesnych rozczarowań, spowodowanych krytyką jej obrazów, ale też momentów radosnych, a niekiedy nawet humorystycznych. Książka Kuźniak mieści się w kanonie tych biografii, które czyta się niekiedy jak powieść obyczajowo-sensacyjną. Kuźniak w swojej książę bierze pod lupę wiele faktów i rzetelnie je dokumentuje, bo droga Boznańskiej do sławy łatwa nie była. Zarzucano malarce „szarość” jej obrazów, odchodzenie od kolorów, a Jacek Malczewski stwierdził nawet: „To okopcone sadzą malarstwo”.